Een kast gemaakt van houtfineer of massief hout? Is het een beter dan het ander, of maakt het niets uit? Speciaal voor jou hebben wij de voor- en nadelen van deze verschillende soorten materialen op een rijtje gezet!

Wat is fineer?

Het woord fineer komt van het Franse woord ‘fournir’, dat ‘voorzien’ betekent. Fineer betekent in het Nederlands ‘het voorzien van een laag hout’. Het werkwoord fineren betekent dan ook ‘met fineer beleggen’. Fineer is dus een laag hout of kunststof dat op ander plaatmateriaal wordt aangebracht.

Kunststof fineer

Kunststof fineer kan lijken op hout, maar zoals de naam al zegt wordt het niet gemaakt van hout, maar van kunststof. Er zijn veel verschillende soorten verkrijgbaar. De meesten kennen laminaat wel, maar ook melamine en formica zijn een soort kunststof fineer. Het wordt sinds de jaren ’70 gebruikt bij veelal goedkope meubels.

Het voordeel dat kunststof fineer heeft is dat het goedkoper is dan houtfineer. Kunststof is makkelijker te reinigen, zo ontstaan er niet gauw kringen in het blad en kan je viezigheid gemakkelijk wegpoetsen met agressieve schoonmaakmiddelen. Daarnaast hoef je het meubel verder niet te behandelen – wat bij hout wel moet.

Maar naast deze voordelen zijn er ook veel nadelen:

• Minder fraai: het ziet er ‘nep’ en goedkoop uit
• Niet te repareren: een kras of deuk is niet/moeilijk te herstellen.
• Niet duurzaam, kunststof is een onnatuurlijk product en is moeilijk te recyclen
• Wordt meestal gebruikt bij meubels van lage kwaliteit

Houtfineer

Zoals de naam al doet vermoeden wordt houtfineer gemaakt van… hout. In een houtfabriek vormen ze boomstammen om tot dunne platen hout vanaf 0,7 millimeter dik: houtfineer. Dit doen ze door de boomstam als het ware te schaven. Vroeger was houtfineer vaak iets dikker tot 1,5 mm dik, maar tegenwoordig is 0,7 mm houtfineer gangbaar. 

Omdat houtfineer van echt hout wordt gemaakt ziet het er dus hetzelfde uit als massief hout. Bijna alle mid century kasten, worden gemaakt met houtfineer. Ook design kasten.  Houtfineer wordt ook vaak gecombineerd met massief hout. Neem bijvoorbeeld dit design meubel (foto 1).

De randen, de geweldig afgewerkte grepen en de poten zijn gemaakt van massief hout. De rest van het meubel is bekleed met fineer.

Bij houtfineer zijn er verschillende soorten afwerkingen mogelijk. Van vrijwel alle houtsoorten kun je houtfineer maken, dus houtfineer is er in veel verschillende soorten kleuren en oppervlakken. Deze oppervlakken kunnen wel of niet egaal zijn, wil je een oppervlak met knoesten, barsten of nerven, of wil je liever zonder?

Alle voordelen van houtfineer:  

• Omdat houtfineer van echt hout is gemaakt kun je het – tot op zekere hoogte – renoveren of aanpassen. Vlekken of lichte krassen in houtfineer zijn te repareren. Houtfineer kun je namelijk schuren en kan net als massief hout worden afgewerkt met houtolie, wax, beits of lak. Bij het renoveren van fineer is het wel belangrijk om op te letten dat je niet door het fineer heen gaat. Fineer is namelijk maar ongeveer een millimeter dik en bij schuren is het oppassen dat je niet door het fineer heen gaat. Als dit wel gebeurt, komt het onderliggende hout erdoorheen en zul je het fineer alsnog moeten vervangen.
• Daarnaast kun je een meubel naar wens aanpassen als je niet blij bent met de kleur. Je kan met een gekleurde lak of beits een andere kleur geven terwijl je de houtnerf blijft zien.

• Bij grotere beschadigingen in fineer is het te vervangen. Houtfineer kun je kopen bij een houthandel of online bestellen.
• Het heeft dezelfde uitstraling als massief hout
• Een meubel gemaakt met houtfineer is goedkoper dan een meubel van massief hout. Omdat de kern van het meubel gemaakt is van bijvoorbeeld spaanplaat, alleen de buitenkant is van de mooie houtsoort.
• Het is minder zwaar dan massief hout, wat handig is tijdens verhuizingen.
• Er is minder kans op vervorming of werking, van het hout. Het is minder gevoelig voor luchtvochtigheid en trekt daardoor niet minder snel krom.

Massief hout

Waar houtfineer geplakt wordt op plaatmateriaal, wordt bij massiefhout meerdere delen van de bomen tegen elkaar gelijmd om een plaat te vormen. Hierdoor is massief hout zwaarder.

In massief hout zijn makkelijker fraaie details aan te brengen. Omdat het volledig van hout is kunnen alle vormen worden aangebracht, en kan er makkelijk in worden gekerfd zonder dat er een onderlaag tevoorschijn komt zoals bij houtfineer. Dat er geen onderlaag in massief hout zit heeft nog en groot voordeel: Het kan namelijk altijd worden geschuurd en daardoor vrijwel altijd worden gerepareerd.

Een nadeel van massief hout: het is een stuk duurder dan houtfineer, omdat er geen gebruik kan worden gemaakt van een goedkopere kern. Daarnaast blijft massief hout blijft altijd werken, dus zal daardoor altijd sneller kromtrekken dan gefineerd plaatmateriaal.

Bij vintage stoelen wordt er vrijwel altijd gebruik gemaakt van massief hout. Dit is het meest solide en daarmee maak je door mooiste vormen en afwerkingen. Bij kwalitatieve mid century kasten wordt er vaak een combinatie gemaakt van massief hout en houtfineer. Zo heb je de charme van massief hout, maar ook de voordelen van houtfineer.

Zo zijn de lijsten en grepen van een kast vaak van massief hout, maar is de rest van de kast gemaakt met houtfineer.

Wat is beter?

Alle drie materialen hebben hun voor- en nadelen. Massief hout is het beste te repareren, daarmee worden de mooiste details gemaakt, en het is erg sterk. Maar daar hangt ook een prijskaartje aan, het gewicht is zwaar, het hout werkt en het kan gaan kromtrekken. Daarnaast verschilt het per categorie. Mid century kasten worden bijna altijd gemaakt met houtfineer, maar als het gaat om stoelen wordt bijna altijd massief hout gebruikt.

Wil je het liefst een zo goedkoop mogelijk meubel, dan is het meubel met kunststof fineer een optie.

Hoe zie je iets van massief hout is of houtfineer?

Om er achter te komen of iets gemaakt is van massief hout of van houtfineer, is het makkelijkst om te kijken naar de randen van een meubel.

Een boom wordt logischerwijs in de lengte gezaagd in de zagerij. De kop van de plank zie je niet terug als iets gefineerd is. Bij massiefhout zie je die wel. Hieronder wat voorbeelden.